Kreditlar

O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bank asosiy stavkasida.

Bunda, xotin-qizlarning toʻlov-kontrakt asosida tahsil olishi uchun ajratilgan ta’lim krediti boʻyicha hisoblangan foizlar Moliya vazirligi huzuridagi Ta’lim kreditini moliyalashtirish jamgʻarmasi mablagʻlari hisobidan qoplanadi.

(Markaziy bankning asosiy stavkasi pasaytirilgan taqdirda, ta’lim krediti boʻyicha foiz stavkasi mutanosib ravishda pasaytiriladi, oshirilgan taqdirda esa oʻzgartirishsiz qoldiriladi)

Oliy ta’lim tashkilotlarining birinchi bosqich talabalari hamda professional ta’lim tashkilotlari oʻquvchilari uchun toʻlov-kontrakt summasi miqdorigacha.

Oliy ta’lim tashkilotlarining ikkinchi va undan yuqori bosqich talabalari uchun fanlarni oʻzlashtirishning oʻrtacha koʻrsatkichi (grade point average) hisobga olinadi: 

- “3” dan past boʻlgan taqdirda, toʻlov-kontrakt summasining koʻpi bilan 80 foizi miqdorida ajratiladi. Bunda, kredit toʻlov-kontrakt summasining dastlabki 20 foizi talaba tomonidan toʻlangandan keyin  ajratiladi.

- “3” va undan yuqori boʻlgan taqdirda va (yoki) “Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilgan oilalarning ta’lim olayotgan a’zolari uchun ta’lim krediti toʻlov-kontrakt summasi miqdorida ajratiladi

• talaba krediti olish uchun ariza va pasport;
• Talaba va oliy ta'lim muassasasi o'rtasidagi to'lov-kontrakt asosida o'qish haqida belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan shartnoma va unga ilova qilinadigan xisob varaqasi/fakturasi(mavjud bo'lsa). Shartnomada o'qishni o'qishning tamomlashning muddati va bir yil uchun to'lov miqdori ko'rsatilgan bo'lishi lozim;
• Bankning kredit siyosati va ichki tartibiga muvofiq ta'lim krediti qaytarilishining ta'minoti bo'yicha hujjat. Bunda"Ijtimoiy himoyaning yagona reestri"ga kiritilgan oila farzandlariga ajratiladigan ta'lim krediti bo'yicha garov va kafillik talab etilmaydi.

Quyidagilar garov sifatida taqdim etiladi:
• Uchinchi tomon kafilligi;
• Kredit qaytmasligi xatarini sug'urtalash bo'yicha polis;
• Likvidli mol-mulk garovi.

Ta’lim krediti Ta’lim sifatini nazorat qilish inspeksiyasi tomonidan litsenziyalangan davlat oliy ta’lim muassasalari va xususiy oliy ta’lim muassasalarining kunduzgi bo‘limiga o‘qishga qabul qilingan talabalarga beriladi.

Kredit olishda talabaning yaqin qarindoshlari (otasi, onasi, ukasi, opasi, jiyani, bobosi va buvisi) yoki uning vasiysi jalb qilinadi.

Kredit bo‘yicha foiz stavkasi va tijorat banklari tomonidan hisoblangan ta’lim kreditlari bo‘yicha foiz to‘lovlari miqdori Markaziy bankning qayta moliyalash stavkasi o‘zgarishiga qarab o‘zgarishi mumkin.

• ta'lim krediti olish uchun ariza;
  
• kredit oluvchi va birgalikda kredit oluvchilarning shaxsini tasdiqlovchi hujjati (aslidan nusxa olinadi);
  
• bank tomonidan kredit oluvchi va birgalikda kredit oluvchilarning o‘rtacha oylik daromadlarini mustaqil aniqlash imkoniyati bo‘lmagan hollarda, kredit oluvchi (agar daromad manbaiga ega bo‘lsa) va (yoki) birgalikda kredit oluvchining shaxsiy daromad manbalarini tasdiqlovchi hujjatlar;
  
• talaba va oliy ta'lim tashkiloti o‘rtasidagi to‘lov-kontrakt asosida o‘qish haqida belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan shartnoma (kontrakt) yoki hisob varaqasi/faktura (mavjud bo‘lganda). Shartnomada (kontraktda) o‘qishning belgilangan muddati va bir yil uchun to‘lov miqdori ko‘rsatilgan bo‘lishi lozim;
  
• ta'minotiga oid hujjatlar;
  
• “Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilganligini tasdiqlovchi ma'lumotnoma (Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilgan oilalar farzandlari uchun).
  

• Kredit miqdori: Talaba va oliy ta’lim tashkiloti o’rtasida to’lov-kontrakt asosida o’qish haqida rasmiylashtirilgan shartnomaga asosan belgilanadi
• Kredit muddati: Talaba oliy ta’lim tashkilotidagi (OTT) o’qishini tamomlagandan so’ng yetinchi oydan boshlab, 7 yil mobaynida qaytarish sharti bilan ajratiladi
• Imtiyozli davr: Mavjud
• Ajratish shakli: Naqdsiz, pul o’tkazish yo’li bilan
  
• Oliy ta'lim tashkilotlarining kunduzgi ta'lim shakllarida bakalavriat ta'lim yo‘nalishi va magistratura mutaxassisligiga to‘lov-kontrakt asosida qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi bo‘lgan talabalar
  
• Chet el fuqarolari va fuqaroligi yoq shaxslarga, tabaqallashtirilgan to’lov-kontrakt asosida va tabaqallashtirilgan to’lov-kontraktning minimal miqdoriga teng bo’lgan bir martalik to’lov asosida, sirtqi va kechki yo’nalishda tahsil olish uchun ta’lim krediti ajratilishiga yo’l qoyilmaydi.
  
• Muddatidan oldin kreditni so’ndirish: qo'shimcha to'lovlar va jarimalarsiz muddatidan oldin so’ndirish imkoniyati mavjud;
  
• Jarima va peniyalar: Kredit bo'yicha asosiy qarzni to'lash shartlari buzilgan taqdirda muddati o'tgan qarzdorlik miqdori bo'yicha foiz stavkasi ushbu muddati o'tgan qarzdorlik paydo bo'lgan kundan boshlab 1,5 barobarga oshadi;
  
• Kechiktirilgan foizlar uchun peniya - kuniga 0,1%;

• qarz oluvchi va kafilning pasporti asl nusxasi(ID-karta);
• to'lov kontrakt-shartnomasi;
• "Ijtimoiy himoya yagona reestri"ga kiritilganligini tasdiqlovchi ma'lumotnoma(shunday oilalar farzandlari uchun);
• garov ta'minot hujjatlari (agar ta'minotga garov olinsa).

• O'zbekiston Respublikasi oliy ta'lim muassasalarida talabaning o'qishi uchun ajratilgan ta'lim kreditlari bazaviy hisoblash miqdorining 200 barobaridan oshganda mol-mulk garovi qo'yish orqali ajratiladi;
•  Oliy va professional ta’lim tashkilotlarida tahsil olayotgan faqat kunduzgi ta’lim shaklida o‘qiyotgan va o‘qishni ko‘chirgan yoki kunduzgi ta’lim shakliga o’qishga qabul qilingan talaba va o‘quvchilarga oliy ta’lim tashkilotlarining birinchi bosqich talabalari hamda professional ta’lim tashkilotlari o‘quvchilari uchun to‘lov kontrakt summasi miqdorida, Oliy ta’lim tashkilotlarining ikkinchi va undan yuqori kurs talabalari uchun fanlarni o‘zlashtirishning o‘rtacha ko‘rsatkichi “3” dan past bo‘lgan taqdirda to‘lov-kontrakt summasining ko‘pi bilan 80 foizi miqdorida (“Ijtimoiy himoya yagona reyestri”ga kiritilgan oilalar farzandlari bundan mustasno) ajratiladi. To’lov kontraktning 20 foizi talabaning o'z hisobidan amalga oshiradi.
  
  

• taʼlim krediti olish to‘g‘risidagi ariza;
• talaba va oliy taʼlim tashkiloti o‘rtasidagi to‘lov-kontrakt asosida o‘qish haqida belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan shartnoma (kontrakt) va unga ilova qilinadigan hisob varaqasi/fakturasi (mavjud boʼlganda), (shartnoma (kontrakt)da o‘qishni tamomlashning belgilangan muddati va bir yil uchun to‘lov miqdori ko‘rsatilgan bo‘lishi lozim);
• ID karta yoki pasport va pasport o‘rnini bosuvchi hujjat. Mijoz harbiy xizmatchilar uchun harbiy guvohnomasini taqdim etgan taqdirda, pasport nusxasi ham talab etiladi;
• daromadlari to‘g‘risidagi hujjatlar/elektron maʼlumotlar;
• qonunchilikda ko‘rsatilgan boshqa tegishli hujjatlar ham talab qilinishi mumkin.

• Mol-mulk ta'minoti;
• Uchinchi shaxs kafilligi;
• Kredit qaytmaslik xatarini sug‘urtalash polisi;
• Depozit va oltindan yasalgan zargarlik buyumlari;
• Qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa ta'minot turlari.

• 15 yilgacha (oliy taʼlim tashkilotlarida oʼqish davri hisobga olingan holda, talabaning rasmiy oʼqish muddati tugagandan soʼng yettinchi oydan boshlab yetti yil) 
• Foizi: Oʼzgaruvchan,  O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining qayta moliyalash stavkasi miqdorida ajratiladi (O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining qayta moliyalash stavkasi tushganda foiz miqdori pasayadi, ko‘tarilgandao‘zgarishsiz qoladi).
• Kredit oluvchining doimiy daromad manbaiga ega boʼlgan oila aʼzolari (ota-onasi, aka-ukasi, opa-singlisi, eri yoki xotini) yoki vasiylari taʼlim krediti shartnomasida birgalikda kredit oluvchi sifatida qatnashishi mumkin; 
• Birgalikda kredit oluvchilar 3 kishidan oshmasligi lozim.

• Kredit oluvchining pasporti.

• Talaba va oliy ta’lim tashkiloti o‘rtasidagi to‘lov-kontrakt asosida o‘qish haqida rasmiylashtirilgan shartnoma (kontrakt) va unga ilova qilinadigan hisob varaqasi/fakturasi.

• “Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilganligini tasdiqlovchi ma’lumotnoma (“Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilgan oila farzandlari uchun).

• Krеdit qaytarilishi ta’minotiga doir hujjatlar. “Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilgan oilalarning farzandlariga imtiyozli ta’lim kreditlari ajratilishida ta`minot talab etilmaydi.

• mol-mulk garovi;

• uchinchi shaxs kafilligi;

• kredit qaytmaslik xatarini sugurta qilinganligi bo‘yicha sugurta polisi.

2024/2025 o'quv yilidan boshlab Oliy va professional ta'lim tashkilotlarida tahsil olish uchun ta'lim krediti faqat kunduzgi ta'lim shaklida o'qiyotgan talaba va o'quvchilarga Iqtisod va moliya vazirligining "Ta'lim krediti" axborot tizimi orqali bankka kelib tushgan arizalar orqali ajratiladi.

Kredit summasi:

• Birinchi kurs talabalari uchun to'lov-kontraktda belgilangan summa.

• Oliy ta'lim tashkilotlarining ikkinchi va undan yuqori kurs talabalari uchun fanlarni o'zlashtirishning o'rtacha ko'rsatkichi 3 bahodan past bo'lsa to'lov summasining 20% talaba tomonidan to'langandan so'ng ko'pi bilan 80% miqdorda ajratiladi (Ijtimoiy himoya reestriga kiritilgan oila farzandlari bundan mustasno).

O’zbekiston Respublikasi fuqarosi bo’lgan talabalarga asosiy qarzi talabaning rasmiy o’qish muddati tugagandan so’ng, 7-oydan boshlab 7 yil davomida qaytarish sharti bilan beriladi. Kredit uchun foizlar kredit ajratilganidan boshlab hisoblanadi va to’lab boriladi.

Chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarga ta'lim krediti ajratilmaydi.

• Pasport
• Oʻzbekiston Respublikasi oliy taʼlim muassasalarida ta'lim olish boʻyicha shartnoma 

• 50,0 mln.so‘mgacha bo'lgan miqdorda kredit olishda – jismoniy shaxslarning kafilligi va/yoki kreditning qaytmaslik xatarini sug'urtalash polisi qabul qilinadi; 
• 50,0 mln.so'mdan ortiq miqdorda kredit olishda – Bank talablariga javob beradigan (ko'char va kochmas mulk) garov ta'minoti taqdim etiladi;
• "Ijtimoiy himoyaning yagona reestri" ga kiritilgan oila farzandlari tomonidan tasdiqlovchi hujjat taqdim etilganda ularga garovsiz kredit ajratilishi mumkin;
  

• 36 oygacha bo‘lgan muddatga yillik 22%

• Kredit oluvchining pasporti.

• Krеdit qaytarilishi ta’minotiga doir hujjatlar. “Ijtimoiy himoya yagona reestri”ga kiritilgan oilalarning farzandlariga imtiyozli ta’lim kreditlari ajratilishida garov va kafillik talab etilmaydi.

• Kredit bo'yicha ta'minotga tegishli bo'lgan hujjatlar.